Việc áp dụng ưu đãi đầu tư tại Việt Nam được quy định chi tiết trong Luật Đầu tư, nhằm định hướng vốn đầu tư (bao gồm cả đầu tư mới và đầu tư mở rộng) vào các ngành, nghề và địa bàn ưu tiên phát triển của nền kinh tế.
Dưới đây là Các lĩnh vực ưu đãi đầu tư theo Luật Đầu tư, được phân loại theo ngành, nghề và địa bàn:
I. Ngành, nghề ưu đãi đầu tư
Nhà nước áp dụng ưu đãi đầu tư đối với các dự án thuộc nhóm ngành, nghề sau:
1. Công nghệ, Nghiên cứu và Phát triển (R&D)
- Hoạt động công nghệ cao, sản phẩm công nghiệp hỗ trợ công nghệ cao.
- Hoạt động nghiên cứu và phát triển.
- Sản xuất các sản phẩm hình thành từ kết quả khoa học và công nghệ.
- Sản xuất sản phẩm công nghệ thông tin, phần mềm, nội dung số.
2. Sản xuất công nghiệp và năng lượng
- Sản xuất vật liệu mới, năng lượng mới, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.
- Sản xuất sản phẩm có giá trị gia tăng từ 30% trở lên, sản phẩm tiết kiệm năng lượng.
- Sản xuất sản phẩm điện tử, sản phẩm cơ khí trọng điểm, máy nông nghiệp, ô tô, phụ tùng ô tô.
- Đóng tàu.
- Sản xuất sản phẩm thuộc danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển.
3. Nông nghiệp, Thủy sản và Môi trường
- Nuôi trồng, chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản.
- Trồng và bảo vệ rừng; làm muối; khai thác hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá.
- Sản xuất giống cây trồng, giống vật nuôi, sản phẩm công nghệ sinh học.
- Thu gom, xử lý, tái chế hoặc tái sử dụng chất thải.
- Sản xuất, cung cấp công nghệ, thiết bị, sản phẩm và dịch vụ phục vụ các yêu cầu về bảo vệ môi trường.
4. Hạ tầng và Dịch vụ Công cộng
- Đầu tư phát triển và vận hành, quản lý công trình kết cấu hạ tầng.
- Phát triển vận tải hành khách công cộng tại các đô thị.
5. Y tế, Giáo dục, Văn hóa và Xã hội
- Giáo dục mầm non, phổ thông, nghề nghiệp, đại học.
- Khám bệnh, chữa bệnh; sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc, bảo quản thuốc; nghiên cứu khoa học về công nghệ bào chế, công nghệ sinh học để sản xuất các loại thuốc mới; sản xuất trang thiết bị y tế.
- Đầu tư cơ sở luyện tập, thi đấu thể dục, thể thao cho người khuyết tật hoặc chuyên nghiệp; bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.
- Đầu tư trung tâm lão khoa, tâm thần, điều trị bệnh nhân nhiễm chất độc màu da cam; trung tâm chăm sóc người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ mồ côi, trẻ em lang thang không nơi nương tựa.
6. Tài chính và chuỗi giá trị
- Quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô.
- Sản xuất hàng hóa, cung cấp dịch vụ tạo ra hoặc tham gia chuỗi giá trị, cụm liên kết ngành.
II. Địa bàn ưu đãi đầu tư
Ưu đãi đầu tư được áp dụng cho các dự án thực hiện tại các địa bàn sau:
1. Địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.
2. Khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế.
III. Các đối tượng dự án đặc biệt khác
Ưu đãi cũng áp dụng cho các dự án đáp ứng tiêu chí về quy mô hoặc tính chất xã hội, môi trường:
- Dự án quy mô lớn: Dự án có quy mô vốn từ 6.000 tỷ đồng trở lên, thực hiện giải ngân tối thiểu 6.000 tỷ đồng trong 03 năm, đồng thời đáp ứng một trong các tiêu chí: tổng doanh thu tối thiểu đạt 10.000 tỷ đồng/năm (chậm nhất sau 03 năm kể từ năm có doanh thu) hoặc sử dụng trên 3.000 lao động.
- Dự án xã hội: Dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; dự án đầu tư tại vùng nông thôn sử dụng từ 500 lao động trở lên; dự án đầu tư sử dụng lao động là người khuyết tật.
- Dự án hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo: Bao gồm dự án đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D); doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ.
- Dự án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa: Đầu tư kinh doanh chuỗi phân phối sản phẩm, cơ sở kỹ thuật hỗ trợ, cơ sở ươm tạo, khu làm việc chung hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo của doanh nghiệp nhỏ và vừa.
IV. Các dự án không được áp dụng ưu đãi
Ưu đãi đầu tư (trừ ưu đãi theo ngành, nghề) không áp dụng đối với các dự án sau:
• Dự án đầu tư khai thác khoáng sản.
• Dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ dự án sản xuất ô tô, tàu bay, du thuyền).
• Dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại.